Ya narsist değilse?

Son zamanlarda sizlerden en sık aldığım sorulardan biri partnerim narsist mi değil mi? Narsist olduğundan nasıl emin olabilirim? Narsist olmayabilir mi? 

Bu sorunun aklınızdan geçmesi çok doğal. Ben bile zaman zaman ya değilse diye düşünürken buluyorum kendimi. Çünkü aslında istediğimiz ve olmasını umduğumuz durum narsist olmaması tabi ki. 

Karşınızdaki insan durduk yere yalanlar söylüyorsa, insanları manipule ettiğine şahit olduysanız, sizi aşağılıyorsa, bakışları karanlıksa, hislerini tam olarak anlayamıyorsanız, empati kuramıyorsa, sizi sömürdüğünü düşünüyorsanız, bencilliği karşısında hayrete düştüğünüz durumlarla karşılaştıysanız ve merhametsizliğe dair belirtiler gösteriyorsa dikkat edin. Bunlar çok önemli işaretler. Öncelikle söylediği şeyleri unutun, kişilik bozukluğu olup olmadığını anlattıklarına bakarak anlayamazsınız. Davranışlarına bakmalısınız.

Unutmayın sürekli yalan söylemek, kandırmaya çalışmak, sömürmek, ezmek, üzmek, manipule etmek, göz göre göre eziyet vermek sağlıklı bir insan psikolojisinde her ne olursa olsun var olmayan özellikler. Bu tip durumları partnerinizde gözlemlediyseniz kendisinde anti sosyal kişilik bozukluğu olması çok yüksek ihtimaldir. Anti sosyal biri narsist, sosyopat veya psikopat olabilir. Narsizm psikopatlığa çok yakın fakat bir tık daha insanvari bir noktada. Ancak aralarında dağlar kadar fark yok. Sosyopat narsistin doğuştan değil küçük yaştaki hayat deneyimiyle geldiği narsistik nokta. Sonuç aynı. Psikopatlar ise spektrumun en uç noktası, genetik olarak veya çok ağır travmaya bağlı gelişen bir ruh hastalığı. Seri katillerin ruhu yani. Ancakb bu üçü birbirine çok yakın ruh hastalıkları. Karşınızdaki kişide antisosyal kişilik bozukluğu varsa günün birinde sizi öldürebilecek kapasitede olduğu anlamına da geliyor bu. Ama öldürmeyip süründürmeyi de tercih edebilir. Narsistler genelde ikinciye eğilimlidir.

Partnerinizin narsist olup olmadığını en iyi siz tespit edebilirsiniz. Bu konuda sezgilerinize güvenin. Zaman zaman sevgisinin gerçek olmadığını hissediyor musunuz? Hatta bir çok insani his ona bir şey ifade etmiyor gibi mi? Başkalarının duygularına nasıl tepki veriyor, nasıl değerlendiriyor? Korkmaması, mutlu ya da mutsuz olmaması, şefkat göstermemesi, içten sevmemesi, içten bakmaması, karşısında acı içinde kaldığınız durumlarda kılı bile kıpırdamaması, sizi istese o durumdan çıkarabilecekken çıkarmaması, o hayatınızdayken hatta yanındayken kendinizi yalnız hissetmeniz... Bunları hissedersiniz. Nasıl anlayacağınızı anlatamam, ama bilirsiniz. Ve bildiğiniz, sezinlediğiniz şey size bir uyarı işaretidir. Dikkat et, burada yanlış bir şey var diyorsa o içinizdeki ses, lütfen dikkate alın. Bu işaretler kesinlikle boşa değildir. Olayın içindeyken objektif düşünememeye ve kendimizi kandırmaya eğilimliyiz. Mantığımız bir yerde bir şeyler söylese de duygularımız bu sesleri karıştırarak zamanla duyamamamıza yol açabiliyor. Ama bu çukurdan kurtulmanın tek yolu kalbinizi kapatıp gözünüzü açmak. 

Aşağıda partnerinizin narsist olup olmadığını check etmenize yarayacak bir liste oluşturdum. Liste daha genişleyedebilir. Ama az çok kafanız netleşecektir. Bir de şu var narsistler genel hatlarıyla birbirlerinin kopyasıdırlar fakat aralarında ufak tefek farklılıklar olabilir. Genele uymayan bir ya da iki özelliği olması narsist olmadığı anlamına gelmiyor. Dolayısıyla her şey uygun ama bir şey uymuyor narsist değil mi diye düşünmenize gerek yok. Eğer bu özelliklerin büyük çoğunluğu ilişkinizde mevcutsa kişilik bozukluğu ile karşı karşıyasınızdır.

• İlişkinin başlarında kendinizi Alice Harikalar Diyarında gibi hissederken, ilerleyen vakitte asla uyanamadığınız bir kabus içinde gibi hissediyorsanız,

• Size gerekli gereksiz yalanlar söylüyorsa,

• Sorumluluk alamıyorsa,

• İçten bir özür dilemiyorsa,

• Onunla gerçek anlamda samimi ve karşılıklı bir duygusal yakınlık kuramadığınızı hissediyorsanız,

• Sizin ihtiyaçlarınızı ve bu ilişkideki beklentilerinizi dinlemek istemiyorsa,

• Hümanist değilse ve bu kavramla yakından uzaktan alakası yoksa,

• Onun için yaptıklarınızdan asla memnun olmuyorsa,

• Kendinizi onun yanında yetersiz hissediyorsanız,

• Olumsuz davranışlarıyla ilgili suçluluk hissetmiyorsa,

• Sizin duygularınızı, kaygılarınızı veya mutluluğunuzu anlayamıyor, sizinle empati kuramıyorsa,

• Onun tarafından kullanıldığınızı ve istismara uğradığınızı hissediyorsanız,

• Her zaman her konuda haklı olduğunu ve kendisinin her şeye hakkı olduğunu düşünüyorsa,

• İlişki içerisinde kendinizi duygusal olarak tatmin olmuş hissedemiyor, hatta var olduğunuzu bile hissedemiyorsanız,

• Onun duygularını hissedemiyorsanız,

• Onun hayatına asla tam olarak dahil olamadığınızı ama tam olarak da çıkamadığınızı hissediyorsanız,

• Kendi istekleri/ ihtiyaçları ve kişiliği olan, ondan farklı bir insan olduğunuzu anlamıyorsa,

• Kendi istediği şeyleri diretiyor, sizin fikrinizi sormuyorsa,

• Sizinle içten bir yakınlık kuramıyorsa, zaman zaman sizi aşk bombardımanına tutsa da bir yapaylık hissediyorsanız,

• Sizi olduğunuz gibi kabul etmek yerine duygularınızı veya kişiliğinizi hiçe sayıyorsa,

• Aldatmaya eğilimliyse,

• İlk aylardan sonra sizi önemsemediğini hissettirecek şekilde çeşitli umursamaz davranışları başladıysa,

• Canınızı acıtması onun için hiç bir şey ifade etmiyorsa,

• Sizi üzeceğini bile bile aynı davranışa devam ediyorsa,

• Her zaman kafasına eseni yapıyor, sizi ve çocuğunuzu düşünmeden sırf kendi isteklerine göre hareket ediyorsa,

• Aile bütçeniz ortak ihtiyaçlarınıza göre değil onun özel istekleri doğrultusunda harcanıyorsa,

• Size sık sık emir veriyor, ne yapmanız gerektiğini söylüyorsa,

• Bütün kararları o veriyorsa,

• Sizi üzdüğü kendisine söylendiğinde şaşırıyorsa,

• Sizi hiç bir konuda desteklemiyorsa,

• Çıkarcıysa,

• Kendisinde bir yapaylık, sahtelik ve yapmacıklık hissediyorsanız,

• Hiç vermeyip hep alıyorsa,

• Kasılarak yürüyorsa,

• Başarılarınızı küçümsüyor, sıkıntılarınızı dinlemiyorsa,

• Sizi aşağılıyorsa,

• Size, kararlarınıza, isteklerinize ve hayatınıza saygı duymuyorsa,

• Bencilse,

• Aldığı kararların başkalarına olan etkilerini hiç düşünmüyorsa,

• Dışarıdan görünen kendine ait olan her şeyin onun mükemmeliğini yansıtması için özel bir çabası varsa (evi, arabası, kıyafetleri, gittiği mekanlar, eşi vb)

• İşler istediği gibi gitmediğinde sorun çıkarıyorsa, sizi suçlamaya ve açık veya gizlice intikam almaya eğilimindeyse,

• Olaylar karşısındaki duygularını samimi olarak hissedemiyorsanız,

• Cinsel sapkınlıklara, alkol ya da madde bağımlılığına eğilimliyse,

• Kendi süsüne çok düşkünse ve dış görünüşüne çok fazla önem veriyorsa,

• Davranışları sonucunda sizin ne hissettiğinizi anlayamıyorsa,

• Fedakar değilse,

• Dünyanın merkezi o gibi davranıyorsa, bu ilişkide sürekli onun ihtiyaçları, zamanı, enerjisi, ailesi, arkadaşları, parası vb ön planda sizinkiler geri planda kalıyorsa,

• Onunlayken özgüveninizin ve hayat enerjinizin azaldığını hissediyorsanız,

• Gününüzün nasıl geçtiğini, kendinizi nasıl hissettiğinizi asla sormuyorsa,

• Basit nedenlerle sizi terk edip gidiyor sonra da hiç bir şey olmamış gibi geri dönüyorsa,

• Ortada belirgin bir neden yokken sessizliğe bürünüyorsa ondan günlerce haber alamıyorsanız,

• Sözlerini tutmuyor, randevularına zamanında gelmiyorsa,

• Engellemek, bloklamak, silmek günler/aylar sonra yeniden eklemek, engel açmak vb gibi alışkanlıkları varsa,

• İstediğini elde etmek için insanları manipule ediyorsa,

• Davranışları veya görünüşü hakkında sürekli onay ve hayranlık bekliyorsa,

• Kendisine yönelik hiç bir eleştiriye tahammül edemiyorsa,

• İlişkiniz yüksek çıkışlar ve ani inişlerle doluysa,

• Her zaman her konuda mükemmel olmanız gerektiğini hissediyorsanız,

• Sizi olduğunuz gibi sevdiğini hissetmiyorsanız,

• Onun için her şey siyah ya da beyaz/ iyi ya da kötüyse, bir olayı iyi ve kötü yanlarıyla beraber değerlendiremiyorsa,

• İnsanlarla gerçek bir yakınlık kuramıyor ama yalnız da kalamıyorsa,

• Bir şeye hayır demenizi anlamıyor, ısrarcı davranıyorsa,

• Kendi çocuğu hakkında konuşurken onun aslında kim olduğuyla değil neler başardığıyla övünüyorsa,

• Çocuğunuz onla baş başa vakit geçirirken huzursuzsa,

• Kimseye güven duymuyor ve genellikle insanlarla yüzeysel çıkar ilişkileri kuruyorsa,

• Sürekli onun onayını ve sevgisini kazanabilmek için çaba harcamanız gerekiyormuş gibi hissediyorsanız,

• Çocuğunuzun yapmak istediği aktiviteler onun ilgi alanına girmediğinde katılmıyor, çocuğu kendi zevk aldığı aktivitelere katılmak için zorluyorsa,

• Güç ve kontrol sağlamak onun için çok önemliyse,

• Diğer insanların arkasından dostları dahi olsa onları aşağılayacak kelimeler kullanıyorsa,

• Bütün insanların eşit olduğuna inanmıyorsa,

• Kendinin bir çıkarı olmadan hiç kimseye yardım etmiyor ve destek olmuyorsa,

• Marka ve etikete çok önem veriyorsa,

• Hakkı olmayan bir şeyi almak ona rahatsızlık vermiyorsa,

• Bir ortama girdiğinde ilgi odağı oluyorsa,

• Onun için önemli olan ne olduğu değil diğer insanlara nasıl göründüğü ise,

• Sizin için önemli olan bir konuyu onunla paylaşmak istediğinizde konuyu kapatıyor ve kendiyle ilgili şeyler anlatmaya başlıyorsa,

• Hasta olduğunuzda sizinle içten bir şekilde ilgilenmiyor, vücudunuzdaki deformasyonlara iğrenmeyle bakıyorsa,

• Hasta olduğunuzda kendisi birden daha çok hasta oluyor, sizin bir probleminiz varsa onun daha büyük derdi oluyorsa,

• Sizi kıskanıyor ve hareketlerinizi kontrol etmeye çalışıyorsa,

• Vicdansızsa,

• En kötü anınızda bile duygusuzca çekip gidebiliyor veya sizi hiç dinlemeden kendi ihtiyaçlarının karşılanmasını bekliyorsa,

• Kendinizi onun sizi sevip sevmediğini sorgularken buluyorsanız,

• Size başkalarının yanında normalde olduğundan farklı davranıyorsa,

• Başkalarının ne düşündüğü onun için çok önemliyse,

• Onun başına gelen kötü şeylerden, hasta olmasından vs kendinizi sorumlu hissediyorsanız,

• Sizi eleştiriyor ve yargılıyorsa,

• Kıymet bilmiyorsa,

• Gerçekten kim olduğunuzu bilmek, sizi iyice tanımak için bir isteği olmadığını düşünüyorsanız,

• Bir anda gaza gelip kararlar alıyor, bir anda vazgeçiyorsa,

• Yalanları ortaya çıktığında utanmıyorsa,

• Sizinle rekabet halindeyse,

• Konu ne olursa olsun kendi bildiğini yapıyor, sizi kesinlikle dinlemiyorsa,

• Onunla hiç bir sorunu çözemiyorsanız,

Bir narsistle birliktesiniz demektir.

Bu özellikler partnerinizde bulunmuyor ama ilişki içinde kendinizi sürekli mutsuz hissediyorsanız narsist veya değil fark etmez, yine de bu ilişkiyi hayatınızdan çıkarmanız ruh sağlığınız için daha iyi olacaktır. İlişkinin sizi yükseltmesi, mutlu ve güvende hissettirmesi gerekiyor, bunun dışındaki her durum için o kişinin hayatınızdaki varlığının gerekliliğini sorgulamanızı öneririm.